Gemak betekent niet automatisch, ook gezond
Intro
Tegenwoordig kennen we allemaal de welbekende "juspoeders". We kiezen hier vaak voor vanwege het gemak en de smaak. Maar het is belangrijk om te realiseren dat kant-en-klare juspoeders vaak ongezond zijn, voornamelijk door de ingrediënten en toevoegingen. Hier zijn enkele redenen waarom deze producten nadelig kunnen zijn voor onze gezondheid:
Hoge zoutgehalte (natrium): Juspoeders bevatten vaak veel zout om smaak te versterken en de houdbaarheid te verlengen. Overmatig zoutgebruik kan leiden tot hoge bloeddruk, wat het risico op hart- en vaatziekten verhoogt.
Ongezonde vetten: Veel kant-en-klare juspoeders bevatten geharde plantaardige oliën of transvetten, die schadelijk zijn voor het cholesterolgehalte. Dit kan bijdragen aan hart- en vaatziekten door het LDL-cholesterol te verhogen en HDL-cholesterol te verlagen.
Toevoegingen en conserveermiddelen: Juspoeders bevatten vaak conserveermiddelen, kunstmatige smaakstoffen en kleurstoffen. Deze chemicaliën kunnen bij sommige mensen allergische reacties veroorzaken of een negatieve invloed hebben op de spijsvertering en de algehele gezondheid.
Mononatriumglutamaat (MSG): Veel juspoeders bevatten MSG, een smaakversterker die bij sommige mensen hoofdpijn, misselijkheid of andere klachten kan veroorzaken. Hoewel MSG over het algemeen als veilig wordt beschouwd, kunnen grote hoeveelheden gezondheidsproblemen veroorzaken.
Suikers en zoetstoffen: Sommige juspoeders bevatten toegevoegde suikers of kunstmatige zoetstoffen. Regelmatige inname van teveel suiker kan leiden tot gewichtstoename, insulineresistentie en een verhoogd risico op diabetes type 2.
Weinig voedingswaarde: Kant-en-klare juspoeders leveren meestal weinig tot geen voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen en vezels, die essentieel zijn voor een gezond dieet. Ze voegen voornamelijk lege calorieën en ongezonde stoffen toe aan je maaltijd.
Door zelfgemaakte jus te maken met verse ingrediënten, heb je meer controle over de hoeveelheid zout en vet en kun je ongezonde toevoegingen vermijden, wat beter is voor je gezondheid.
Recepten
Hier is een eenvoudig recept voor het maken van een gezonde jus met natuurlijke ingrediënten. Dit recept is rijk aan smaak en bevat geen kunstmatige toevoegingen of overtollig zout.
Ingrediënten:
- 1 eetlepel olijfolie of roomboter (gezondere vetten)
- 1 ui, fijngesneden
- 1 teentje knoflook, fijngehakt (optioneel)
- 1 eetlepel volkoren bloem (voor binding, of gebruik maïzena voor een glutenvrije versie)
- 500 ml groente-, kip- of runderbouillon (bij voorkeur zelfgemaakt of zoutarm)
- Verse kruiden, zoals tijm of rozemarijn (optioneel)
- Peper en zout, naar smaak (met mate)
Bereidingswijze:
- Fruit de ui: Verhit de olijfolie of roomboter in een pan op middelhoog vuur. Voeg de fijngesneden ui toe en bak deze zachtjes aan tot hij glazig en lichtbruin is (ongeveer 5-7 minuten). Voeg de knoflook toe en bak deze nog 1 minuut mee.
- Voeg de bloem toe: Strooi de volkoren bloem over de ui en knoflook. Roer het goed door, zodat het een roux vormt. Laat dit een paar minuten bakken totdat de bloem lichtbruin wordt. Dit zorgt voor een diepe smaak en bindt de jus.
- Bouillon toevoegen: Voeg geleidelijk de bouillon toe terwijl je blijft roeren om klontjes te voorkomen. Blijf roeren totdat de jus begint in te dikken. Dit duurt ongeveer 5-10 minuten. Je kunt zelfgemaakte bouillon gebruiken, die minder zout bevat en rijk is aan smaakstoffen uit groenten of vlees.
- Kruiden en smaak toevoegen: Voeg verse kruiden toe, zoals tijm of rozemarijn, voor extra smaak. Breng op smaak met peper en eventueel een klein beetje zout.
- Laten sudderen: Laat de jus nog 10 minuten zachtjes pruttelen zodat de smaken zich goed kunnen vermengen. Roer regelmatig door.
- Serveer: Verwijder de kruiden en serveer de jus direct. Je kunt hem zeven als je een gladde jus wilt, of grover laten als je van meer textuur houdt.
Tip:
Voor een extra rijke smaak kun je ook het bakvet van vlees of gevogelte gebruiken als basis voor de jus. Dit voegt natuurlijke smaken toe en maakt de jus extra smaakvol zonder kunstmatige toevoegingen.
Dit recept is gezond omdat het gebruik maakt van natuurlijke ingrediënten, weinig zout bevat en gezonde vetten gebruikt, waardoor het een verantwoorde keuze is bij de maaltijd.
Hier is een recept voor een gezonde jus zonder bloem. In plaats van bloem te gebruiken als bindmiddel, wordt de jus ingedikt door het inkoken van bouillon en het gebruik van natuurlijke smaken zoals groenten en kruiden.
Ingrediënten:
- 1 eetlepel olijfolie of roomboter
- 1 ui, fijngehakt
- 1 wortel, fijngesneden
- 1 stengel bleekselderij, fijngesneden
- 1 teentje knoflook, fijngehakt (optioneel)
- 500 ml groente-, kip- of runderbouillon (bij voorkeur zoutarm of zelfgemaakt)
- 1 eetlepel tomatenpuree (optioneel, voor een rijkere smaak)
- Verse kruiden, zoals tijm of rozemarijn (optioneel)
- Peper en zout, naar smaak (met mate)
- 1 theelepel balsamicoazijn of citroensap (voor een frisse smaak)
Bereidingswijze:
- Verhit de olijfolie of roomboter: Zet een pan op middelhoog vuur en verhit de olie of boter.
- Fruit de groenten: Voeg de fijngehakte ui, wortel, en bleekselderij toe aan de pan en bak ze zachtjes aan. Laat de groenten ongeveer 5-7 minuten sudderen totdat ze zacht zijn en beginnen te karameliseren. Voeg de knoflook toe en bak nog 1 minuut mee.
- Tomatenpuree toevoegen (optioneel): Voeg de tomatenpuree toe en bak dit 2-3 minuten mee om de scherpe smaak eraf te halen. Dit voegt een diepe, rijke smaak toe aan de jus.
- Voeg de bouillon toe: Giet de bouillon in de pan en roer goed door. Voeg eventueel verse kruiden zoals tijm of rozemarijn toe. Breng de bouillon aan de kook.
- Laat inkoken: Zet het vuur laag en laat de bouillon zachtjes pruttelen. Laat de jus ongeveer 15-20 minuten inkoken, zodat de vloeistof vermindert en de smaken zich concentreren. Hierdoor wordt de jus van nature dikker zonder toevoeging van bloem of maïzena.
- Kruid naar smaak: Voeg een beetje balsamicoazijn of citroensap toe om de smaken in balans te brengen. Breng op smaak met peper en eventueel een klein beetje zout.
- Pureer of zeven: Als je een gladde jus wilt, kun je de groenten pureren met een staafmixer, of de jus door een zeef halen. Dit zorgt voor een volle textuur zonder dat je bloem hoeft te gebruiken.
- Serveer: Serveer de jus warm over je favoriete gerecht.
Tip:
Door het inkoken van de bouillon en het gebruik van groenten krijgt deze jus een diepe, natuurlijke smaak en een dikkere textuur, zonder dat je bloem of andere bindmiddelen hoeft toe te voegen. Dit maakt het een lichtere en gezondere optie.